Η «Κερκόπορτα» για το άνοιγμα των καταστημάτων 365 ημέρες τον χρόνο πρόκειται να ανοίξει διάπλατα τη Δευτέρα 14 Ιουλίου, οπότε αναμένεται να δημοσιευτεί η υπουργική απόφαση για την πιλοτική λειτουργία τής αγοράς και τις 52 Κυριακές του χρόνου σε ορισμένες περιοχές της χώρας -μεταξύ αυτών, στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και στη Χαλκιδική.
Αυτή την εβδομάδα αναμένεται να κορυφωθούν οι πιέσεις των θεσμικών εκπροσώπων των εμπόρων προς την κυβέρνηση, προκειμένου να αποτραπεί -έστω και την τελευταία στιγμή- η εφαρμογή του μέτρου. Στο πλαίσιο αυτό, έχει προγραμματιστεί συνάντηση του προεδρείου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) με τον αρμόδιο για το θέμα υφυπουργό Ανάπτυξης, κ. Γεράσιμο Γιακουμάτο: αν δεν βρεθεί λύση, «όπως και την προηγούμενη φορά, θα φτάσουμε μέχρι τον πρωθυπουργό» υποστηρίζει, μιλώντας στη «Μ», ο πρόεδρος του τριτοβάθμιου συνδικαλιστικού οργάνου των εμπόρων, κ. Βασίλης Κορκίδης. Ο ίδιος πάντως δεν φαίνεται να είναι αισιόδοξος ότι αυτή η οδός θα φέρει ξανά αποτέλεσμα, από τη στιγμή που, όπως εξηγεί, «δεν φαντάζομαι ότι οι υπουργοί δεν έχουν την πολιτική κάλυψη του πρωθυπουργού»...
Σε κάθε περίπτωση, τα περιθώρια αντίδρασης είναι στενά, καθώς οι έμποροι δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις όπως το κλείσιμο των καταστημάτων τους: «Εμείς δεν είμαστε συνδικαλιστές, όπως τα μέλη τής ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Αν κλείσουμε τα μαγαζιά μας, θα κάνουμε κακό στις επιχειρήσεις μας και μόνο» σχολιάζει δηκτικά ο κ. Κορκίδης.
ΑΝΤΙΘΕΤΟΙ ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Για το θέμα της κυριακάτικης λειτουργίας τής αγοράς, ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ) έστησε ξεχωριστή κάλπη στη διάρκεια των αρχαιρεσιών για τη νέα διοίκησή του, προκειμένου να καταγραφεί με τον πιο άμεσο τρόπο η βούληση των εμπόρων της Θεσσαλονίκης.
«Εμείς δεν κάναμε δημοσκοπήσεις...», τονίζει (σε μια έμμεση μομφή κατά του υπουργείου Ανάπτυξης) ο πρώτος σε ψήφους (και, κατά πάσα πιθανότητα, επόμενος πρόεδρος του συλλόγου) κ. Παντελής Φιλιππίδης.
Όλοι οι έμποροι της Θεσσαλονίκης, ανεξαρτήτως τού εάν είναι μέλη του ΕΣΘ ή όχι, κλήθηκαν να ψηφίσουν για το εάν θέλουν ή όχι να αυξηθούν οι υπάρχουσες Κυριακές λειτουργίας των καταστημάτων της πόλης. Τελικώς ψήφισαν μόλις 576 άτομα, όταν μόνο τα ταμειακώς τακτοποιημένα μέλη του συλλόγου είναι 1.480…
«Δεν είναι εύκολο να αφήνεις το μαγαζί σου» υποστηρίζει ο κ. Φιλιππίδης, ενώ η εξήγηση του απερχόμενου προέδρου του ΕΣΘ, κ. Κωστή Χαντζαρίδη, είναι πως «η οικονομική κούραση οδηγεί και σε απομάκρυνση».
Ακόμη και με τα χαμηλά ποσοστά προσέλευσης, το 96% των ψηφισάντων (δηλαδή, 553 έμποροι) δήλωσε ότι δεν επιθυμεί αύξηση των υφιστάμενων Κυριακών λειτουργίας των καταστημάτων τής Θεσσαλονίκης, ενώ μόλις το 4% (23 ψηφίσαντες) ψήφισαν «ναι» στην αύξηση των Κυριακών λειτουργίας τής αγοράς τής Θεσσαλονίκης.
«Η αγορά τής πόλης έδωσε ένα ηχηρό μήνυμα...» τονίζει σε γραπτή δήλωσή του ο κ. Φιλιππίδης. «Οι έμποροι της πόλης μας δεν επιθυμούν οποιαδήποτε επιπλέον Κυριακή λειτουργίας των καταστημάτων, πιστεύοντας ακράδαντα ότι τέτοιου είδους ρυθμίσεις εντείνουν την πίεση στις μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις, που τελικά δεν θα αντέξουν, αφήνοντας την αγορά στο έλεος όλων όσοι επιθυμούν τη συγκέντρωση του εμπορίου. Η λειτουργία των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου σε περιοχές που δεν είναι αμιγώς τουριστικές είναι μια ρύθμιση που θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στην ήδη χειμαζόμενη αγορά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψουμε να παίξουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις τον διακοσμητικό ρόλο του περιβάλλοντος χώρου των υπερκαταστημάτων των πολυεθνικών...».
Μιλώντας στη «Μ», ο κ. Φιλιππίδης υποστήριξε ότι το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης (όπου προβλέπεται η πιλοτική λειτουργία της αγοράς όλες τις Κυριακές του έτους) δεν έχει οριστεί χωρικά και ότι η επισήμανση ότι η Τσιμισκή θα περιλαμβάνεται οπωσδήποτε στις οδούς όπου θα εφαρμοστεί το μέτρο δείχνει ότι το ενδιαφέρον του υπουργείου Ανάπτυξης εστιάζεται στις αλυσίδες καταστημάτων και στα εμπορικά κέντρα.
ΑΠΟ ΤΙΣ 2 ΣΤΙΣ 52 ΚΥΡΙΑΚΕΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ
Η συζήτηση για τη λειτουργία τής αγοράς τις Κυριακές διαρκεί τουλάχιστον μία δεκαετία. Ήταν στα τέλη του 2005, όταν ο τότε υπουργός Ανάπτυξης, κ. Δημήτρης Σιούφας, έκανε λόγο για «υπαρκτό αίτημα της κοινωνίας και των επιχειρήσεων» για άνοιγμα της αγοράς επτά Κυριακές τον χρόνο, από τη μία ή δύο που ίσχυαν μέχρι τότε, την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Στη συνέχεια η πρόταση περιορίστηκε σε άλλη μία Κυριακή πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς και σε μία Κυριακή πριν από τις γιορτές του Πάσχα: ούτε κι αυτό πέρασε, ωστόσο, εξαιτίας των αντιδράσεων του εμπορικού κόσμου.
«Δεν είναι τυχαίο ότι εκείνη την περίοδο είχαμε την επέκταση των πολυκαταστημάτων και των κάθε λογής εμπορικών κέντρων» υπενθυμίζει ο κ. Παντελής Φιλιππίδης...
Έκτοτε, το θέμα των Κυριακών επανερχόταν κατά καιρούς στην επικαιρότητα, για να «μαζευτεί» αμέσως μετά. Η συζήτηση άνοιξε ξανά το 2012, μόλις ο κ. Κωστής Χατζηδάκης ανέλαβε το υπουργείο Ανάπτυξης: η κόντρα κράτησε μήνες, με την ηγεσία του υπουργείου να υποστηρίζει ότι επιπλέον ημέρες λειτουργίας θα σήμαιναν επιπλέον τζίρο για τα μαγαζιά και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να εμποδίζεται αυτός που θέλει να δουλέψει. Οι εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου αντέτειναν ότι η κυριακάτικη λειτουργία δεν θα αύξανε τις δουλειές, επειδή οι καταναλωτές είχαν ήδη υποστεί πολλαπλά πλήγματα λόγω των μνημονίων, εκτιμώντας ότι η νομοθετική ρύθμιση προετοιμαζόταν για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των πολυκαταστημάτων.
Τελικώς, έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις, τον Αύγουστο 2013 πέρασε ο ν. 4177/2013, που όριζε ότι επτά Κυριακές το έτος επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία όλων των εμπορικών καταστημάτων, ανεξαρτήτως μεγέθους, ενώ οι κατά τόπους αντιπεριφερειάρχες θα αποφάσιζαν ποιες επιπλέον Κυριακές θα μπορούσαν να λειτουργούν καταστήματα κάτω των 250 τετρ. μ. (υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποτελούσαν μέρος αλυσίδας πολυκαταστημάτων ή εμπορικού κέντρου).
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, αρχικώς ο τότε αντιπεριφερειάρχης είχε προτείνει να λειτουργούν τα καταστήματα όλες τις Κυριακές του έτους: στη συνέχεια η πρόταση διαμορφώθηκε στις 42 Κυριακές, για να καταλήξει τελικώς στις 10 (7 οι οριζόμενες από τον νόμο, 2 Κυριακές την περίοδο της Έκθεσης και μία την Πρωτοχρονιά).
Οκτώ μήνες μετά την ψήφιση του νόμου, στις 7 Απριλίου 2014, ο κ. Χατζηδάκης πέρασε πρόσθετες διατάξεις για την «άρση εμποδίων στον κλάδο του λιανικού εμπορίου», στην οποία αναφερόταν ότι σε τρεις τουριστικές περιοχές «θα επιτρέπεται πιλοτικά για ένα έτος η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και τις υπόλοιπες Κυριακές» (πλέον των επτά) και ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει με απόφαση όχι αντιπεριφερειάρχη, αλλά του υπουργού Ανάπτυξης. Μάλιστα, οριζόταν ότι η σχετική υπουργική απόφαση θα έπρεπε να εκδοθεί εντός τριών μηνών (δηλαδή, μέχρι τη Δευτέρα 7 Ιουλίου).
Έναν μήνα αργότερα, η κυβέρνηση ανέλαβε δέσμευση έναντι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ότι θα επέτρεπε το άνοιγμα όλων των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του έτους στη Ρόδο και στην Κω, στην Ερμούπολη της Σύρου, στο ιστορικό κέντρο τής Θεσσαλονίκης (με την επισήμανση ότι θα περιλαμβάνεται και η οδός Τσιμισκή, όπου βρίσκονται όλα τα πολυκαταστήματα), στη Χαλκιδική, στο ιστορικό κέντρο τής Αθήνας και στη Ραφήνα.
Μετά την πιλοτική εφαρμογή τής πλήρους απελευθέρωσης του ωραρίου λειτουργίας της αγοράς σε αυτές τις περιοχής, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι τον Μάρτιο 2015 θα αποφασίσει αν θα επεκτείνει το μέτρο λειτουργίας της αγοράς και τις 52 Κυριακές του έτους σε ολόκληρη τη χώρα.
ΑΝΘΙΜΟΣ Αποτελεί πρόκληση για τη θρησκεία
Την προσπάθεια των εμπόρων να αποτρέψουν τη λειτουργία της αγοράς 365 ημέρες τον χρόνο στηρίζει, για τους δικούς της λόγους, η Εκκλησία.
Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος εξέφρασε την πλήρη ικανοποίηση για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας που διοργάνωσε ο Εμπορικός Σύλλογος, λέγοντας ότι «πολύ καλά έκαναν οι έμποροι και τους συγχαίρω. Το περίμενα, επειδή αυτό είναι το ορθό. Δεν μπορούμε, εν ονόματι επιδιώξεων υλικών, συμφεροντολογικών κλπ., να καταργήσουμε τα ιερά και τα όσια της πίστεώς μας. Όλα τα θρησκεύματα έχουν μία ημέρα αργίας. Κι εμείς έχουμε την Κυριακή. Θα τη χαλάσουμε; Οι μουσουλμάνοι έχουν την Παρασκευή, οι Εβραίοι το Σάββατο κι εμείς την Κυριακή. Εμείς, θα δουλεύουμε και την Κυριακή; Αυτό ήταν πρόκληση».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΡΚΙΔΗΣ «Εκ του πονηρού...»
«Κάθε φορά που ανοίγει το θέμα των Κυριακών, βήμα βήμα πάμε προς την καθολική κατάργηση της αργίας. Ας μας το πουν από την αρχή ότι όλο αυτό γίνεται για τα εμπορικά κέντρα και τα εκπτωτικά χωριά» σχολιάζει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, κ. Βασίλης Κορκίδης.
«Το πιλοτικό άνοιγμα της αγοράς όλες τις Κυριακές του έτους είναι μια κίνηση εκ του πονηρού, για να επεκταθεί τελικώς σε όλη τη χώρα» προβλέπει. Κατά τον κ. Κορκίδη, «δεν τους ενδιαφέρει η εξυπηρέτηση των τουριστών, επειδή, αν ήταν έτσι, θα φρόντιζαν να αλλάξουν το ωράριο στις τουριστικές περιοχές -σήμερα, τα καταστήματα που λειτουργούν μετά τις 9 το βράδυ είναι παράνομα. Ακόμη και σε αμιγώς τουριστικές περιοχές, όπως τα νησιά, οι 52 Κυριακές δεν έχουν νόημα, αφού τον χειμώνα ερημώνουν και από τους μόνιμους κατοίκους».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΣΕΕ, μετά την πιλοτική λειτουργία των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του έτους θα επέλθει κανιβαλισμός στην αγορά, επειδή από τη μια ο ίδιος ο τζίρος θα μοιραστεί από 6 σε 7 ημέρες και από την άλλη, από το άγχος του ανταγωνισμού, οι καταστηματάρχες θα σπεύδουν να ανοίξουν την Κυριακή όχι για να κερδίσουν, αλλά για να μη χάσουν μερίδιο αγοράς από τον ανταγωνισμό.
Δ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ «Πρέπει να κλείσει άμεσα το ζήτημα»
«Να κλείσει άμεσα το θέμα της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων» ζητά με δήλωσή της η βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ κυρία Δέσποινα Χαραλαμπίδου, τονίζοντας ότι «μετά τους εμποροϋπάλληλους και τους ασφαλισμένους-ανασφάλιστους του ΟΑΕΕ, ήρθε η σειρά και των εμπόρων να πάρουν θέση, λέγοντας κατηγορηματικά ‘όχι’ στη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές». Παράλληλα, η βουλευτής Θεσσαλονίκης διερωτάται «ποιος άλλος επιθυμεί να είναι ανοικτή η αγορά και τις Κυριακές εκτός από τον κ. Τσαμασλή, τον κ. Μπουτάρη και τους ιδιοκτήτες μεγάλων πολυεθνικών αλυσίδων».
